Chọn giống

Chọn giống cây ăn quả phù hợp với khí hậu, điều kiện đất đai. Các loài và giống cây ăn quả khác nhau có yêu cầu khác nhau về nhiệt độ, ẩm độ, ánh sáng để ra hoa và duy trì quá trình ra hoa. Do đó cần chọn những giống cây ăn quả phù hợp với khí hậu địa phương để cây cho ra nhiều hoa và đều đặn.

Chuẩn bị đất và quản lý dinh dưỡng

Đất trồng cần được cày xới kỹ, đồng thời xử lý hết những nấm bệnh, tuyến trùng trong  đất. Xử lý đất trước khi trồng góp phần làm tăng khả năng cung cấp nước, sức khỏe của rễ và khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cây. Cây ăn quả cần đất thoát nước tốt, giàu chất hữu cơ và có pH từ 5,5 - 7,5. Tránh trồng cây ăn quả trên đất bị nén chặt, bão hòa hoặc pH kiềm có thể làm giảm sự phát triển và chức năng của rễ.
Cải tạo đất bằng phân hữu cơ và phân trộn để cải thiện cấu trúc, độ phì nhiêu và hoạt động của vi sinh vật. Quản lý chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sự ra hoa của cây ăn quả, vì nó ảnh hưởng đến tình trạng carbohydrate và sự cân bằng nội tiết tố của cây. Cây ăn quả cần nguồn cung cấp cân bằng các chất dinh dưỡng đa lượng (nitơ, phốt pho, kali) và các chất dinh dưỡng vi lượng (canxi, magiê, sắt, kẽm) để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của cây.

Tưới nước

- Tưới đúng lượng nước vào đúng thời điểm để tối ưu hóa quá trình ra hoa.
- Tránh tưới quá nhiều nước hoặc ngập úng vì điều này có thể gây thối rễ, rửa trôi chất dinh dưỡng và giảm lượng oxy cung cấp.
- Giảm tần suất và lượng nước tưới trong mùa lạnh (mùa đông) để gây sốc về nước và kích thích hình thành nụ hoa.
- Phủ bề mặt đất bằng chất hữu cơ để duy trì độ ẩm cho đất và giảm sự bốc hơi.

Tỉa cành tạo tán

Hình: Tỉa cành để tăng số lượng hoa (Ảnh Internet)

Tỉa cành tạo tán là những hoạt động thiết yếu để duy trì hình dáng, kích thước, sức khỏe và năng suất của cây ăn quả. Tỉa cành tạo tán có thể ảnh hưởng đến quá trình ra hoa:
- Loại bỏ sự phát triển quá mức của cây và chuyển sang ra hoa;
- Cây hấp thụ ánh sáng tốt, thông thoáng, nâng cao chất lượng hoa và khả năng thụ phấn.
- Loại bỏ các cành bị bệnh và hư hỏng, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và cải thiện sức sống của cây.
- Tạo ra cấu trúc tán cây cân bằng và mở, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành và phân phối hoa.

Quản lý sâu bệnh hại

Một số loài gây hại phổ biến ảnh hưởng đến cây ăn quả là rệp, côn trùng vảy, ve, sâu bướm, sâu đục thân và ruồi giấm.
Một số bệnh phổ biến ảnh hưởng đến cây ăn quả là nhiễm nấm, nhiễm khuẩn, nhiễm vi rút và rối loạn dinh dưỡng.
- Thường xuyên theo dõi cây để phát hiện dấu hiệu của sâu bệnh hại.
- Vệ sinh vườn, cắt tỉa, phủ lớp mùn và luân canh cây trồng để giảm áp lực sâu bệnh.
- Sử dụng các phương pháp sinh học như côn trùng có lợi, chim hoặc vi sinh vật để kiểm soát sâu bệnh một cách tự nhiên.
- Sử dụng các biện pháp vật lý như bẫy, rào chắn, lưới hoặc hái bằng tay để loại bỏ sâu bệnh theo cách thủ công.
- Chỉ sử dụng các biện pháp hóa học như thuốc trừ sâu hoặc thuốc diệt nấm khi không còn cách nào khác và phải thực hiện cẩn thận theo hướng dẫn trên nhãn.

Kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm để tăng cường ra hoa

Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự phát triển của nụ hoa, sự nở hoa, sức sống của hạt phấn và sự thụ tinh của noãn. Độ ẩm ảnh hưởng đến sự nảy mầm của hạt phấn trên đầu nhụy và sự phát triển của ống phấn.
- Tránh trồng cây ăn quả ở những khu vực có nhiệt độ cao hoặc cung cấp lưới che nắng, hệ thống phun sương hoặc làm mát bằng hơi nước.
- Tránh trồng cây ăn quả ở những vùng bị ngập úng hoặc phải xây dựng hệ thống thoát nước hoặc luống cao.
- Tránh trồng cây ăn quả ở những vùng dễ bị hạn hán hoặc cung cấp hệ thống tưới tiêu hoặc lớp phủ giữ nước.

Thời điểm và tần suất bón phân để tối ưu ra hoa

Bón phân rất quan trọng đối với việc ra hoa và đậu quả ở cây ăn quả vì nó ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng của nụ hoa, hoa và quả. Tuy nhiên, bón quá nhiều hoặc quá ít cũng có thể có tác động tiêu cực đến việc ra hoa và đậu quả.
- Kiểm tra đất thường xuyên để biết mức độ dinh dưỡng và độ pH của đất và cải tạo cho phù hợp.
- Bón phân đúng thời điểm và theo giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây.
- Bón phân đúng phương pháp, liều lượng và tránh bón phân trong thời kỳ ra hoa hoặc khi quả đang phát triển.

Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng kích thích ra hoa

Chất điều hòa sinh trưởng là những chất ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của thực vật bằng cách tác động đến các hormone của chúng. Chất điều hòa sinh trưởng có thể được sử dụng để kích thích ra hoa ở cây ăn quả bằng cách thúc đẩy hình thành nụ hoa, phá vỡ trạng thái ngủ đông, tăng cường nở hoa, tăng sản xuất phấn hoa hoặc kéo dài thời gian ra hoa.

Tăng cường sức khỏe và sự phát triển của rễ

Rễ là cơ quan hấp thụ nước và chất dinh dưỡng từ đất và vận chuyển chúng đến phần còn lại của cây. Rễ rất quan trọng đối với việc ra hoa và đậu quả ở cây ăn quả vì chúng ảnh hưởng đến tình trạng nước và chất dinh dưỡng, sự cân bằng hormone và khả năng chịu đựng căng thẳng của cây.

Quản lý cỏ dại

Cỏ dại có thể làm giảm quá trình ra hoa và đậu quả bằng cách cạnh tranh chất dinh dưỡng, nước, ánh sáng, không gian hoặc chất thụ phấn. Cỏ dại cũng có thể là vật chủ của sâu bệnh có thể lây nhiễm hoặc làm hỏng nụ, hoa hoặc quả của cây ăn quả.
- Sử dụng các biện pháp canh tác như phủ lớp mùn, cắt cỏ, xới đất hoặc nhổ cỏ bằng tay để ngăn ngừa hoặc loại bỏ cỏ dại theo cách thủ công.
- Sử dụng các phương pháp sinh học như chăn thả gia súc, côn trùng có ích hoặc thực vật có tác dụng ức chế hoặc loại bỏ cỏ dại một cách tự nhiên.
- Chỉ sử dụng các biện pháp hóa học như thuốc diệt cỏ khi thực sự cần thiết.

Trâm Thị