Nhiệt độ

Nhiệt độ là yếu tố quyết định phân bố, sinh trưởng và năng suất của cây chuối. Cây chuối sinh trưởng và phát triển thuận lợi trong khoảng nhiệt độ từ 25 – 35⁰C, sinh trưởng chậm khi nhiệt độ dưới 16⁰C và ngừng sinh trưởng khi nhiệt độ dưới 12⁰C. Trong điều kiện nhiệt độ thấp, quả chuối nhỏ, không cân đối và phẩm chất kém.

Cây chuối sợ rét và sương muối. Khi gặp sương muối kéo dài lá chuối sẽ xám lại và héo khô. Như vậy, ở nhiều vùng của nước ta, nhất là các tỉnh phía Nam, bình quân nhiệt độ hàng năm lớn hơn 24⁰C đây là nhiệt độ phù hợp cho cây chuối phát triển.

Nước tưới

Chuối là cây cần nhiều nước, yêu cầu lượng mưa hàng tháng khá lớn, khoảng 100-200 mm. Tưới nước được xác định là một trong những yếu tố môi trường hạn chế sản xuất chuối. Yêu cầu tưới nước được xác định bởi kết quả kiểm tra độ ẩm đất, tình trạng cây và điều kiện thời tiết. Nhìn chung, cây chuối nuôi cấy mô cần tưới 2-3 ngày một lần thời kỳ sau trồng 1 tháng và khoảng 1 tuần một lần vào thời kỳ sau đó sao cho duy trì độ ẩm đất 70-80%.

Hình: Trang tại trồng chuối

Ánh sáng

Cây chuối có khả năng thích ứng khá rộng với điều kiện cường độ ánh sáng thay đổi. Về cơ bản, điều kiện chiếu sáng ở nước ta phù hợp cho cây chuối sinh trưởng và phát triển tốt. Tuy nhiên, trồng cây trong điều kiện che bóng hoặc quá dày có thể làm cho cây chuối vươn cao hơn, thời gian sinh trưởng kéo dài hơn. Cây chuối yêu cầu ánh sáng nhiều trong thời kỳ ra hoa và quả lớn. Cường độ ánh sáng thích hợp từ 1.000 - 10.000 lux. Về độ dài ngày, chuối là cây trồng yêu cầu không nghiêm ngặt, chúng có thể phân hóa mầm hoa ở bất kỳ độ dài chiếu sáng nào khi cây đã đạt được độ sinh trưởng nhất định. Có thể xem chuối là cây trung tính với quang chu kỳ.

Gió bão

Gió bão là yếu tố khí hậu gây thiệt hại vườn chuối khó khắc phục nhất, rất cần phải quan tâm khi thiết lập vườn trồng. Gió lớn làm lá rách nhiều, ảnh hưởng đến quang hợp, giảm năng suất sau này. Khi gặp bão, cây chuối dễ bị tróc gốc, gãy thân, gẫy bẹ, làm hư hệ thống rễ, tạo điều kiện cho bệnh héo rũ Panama phát triển. Để khắc phục cần trồng hàng cây chắn gió và áp dụng các biện pháp chống đổ ngã khác.

Một số quy định chọn vùng trồng theo tiêu chuẩn VietGAP

- Chọn khu vực sản xuất phù hợp, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm khói, bụi. Khu vực sản xuất không bị ô nhiễm bởi chất thải, hóa chất độc hại từ hoạt động giao thông, công nghiệp, làng nghề, khu dân cư, bệnh viện, khu chăn nuôi, cơ sở giết mổ, nghĩa trang, bãi rác và các hoạt động gây ô nhiễm khác.

- Khu vực sản xuất VietGAP của cơ sở có nhiều địa điểm sản xuất chuối phải có tên hay mã số cho từng địa điểm.

- Khu vực sản xuất VietGAP cần phân biệt hoặc có biện pháp cách ly và giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm từ các khu sản xuất không áp dụng VietGAP lân cận. Vùng đất sản xuất và vùng phụ cận phải được xem xét về các mặt: Sự xâm nhập của động vật hoang dã và nuôi nhốt tới vùng trồng và nguồn nước; Khu chăn nuôi tập trung; Hệ thống chất thải có gần khu vực sản xuất; Bãi rác và nơi chôn lấp rác thải; Các hoạt động công nghiệp; Nhà máy xử lý rác thải.

- Phải đánh giá nguy cơ gây ô nhiễm về hóa học và sinh học từ các hoạt động trước đó và từ các khu vực xung quanh. Trường hợp xác định có mối nguy phải có biện pháp ngăn ngừa và kiểm soát hiệu quả hoặc không tiến hành sản xuất.

- Vùng sản xuất có các mối nguy cơ ô nhiễm cao không thể khắc phục thì không sản xuất theo VietGAP.

Xuân Lan