Báo cáo chung mới của Ngân hàng Thế giới, FAO và Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế xem xét triển vọng nghề cá và nuôi trồng thủy sản. Báo cáo dự đoán rằng 62% cá thực phẩm sẽ đến từ nuôi trồng thủy sản vào năm 2030 với mức tăng trưởng nguồn cung nhanh nhất có thể đến từ cá rô phi, cá chép và cá da trơn. Sản lượng cá rô phi toàn cầu dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi từ 4,3 triệu tấn lên 7,3 triệu tấn mỗi năm từ năm 2010 đến năm 2030.

Các chuyên gia đánh giá, nuôi trồng thủy sản - hay nuôi cá - sẽ cung cấp gần 2/3 lượng tiêu thụ cá thực phẩm toàn cầu vào năm 2030 do sản lượng đánh bắt từ nghề đánh bắt tự nhiên giảm và nhu cầu từ tầng lớp trung lưu toàn cầu mới nổi, đặc biệt là ở Trung Quốc, tăng lên đáng kể.

Đây là một trong những phát hiện chính của "Cá đến năm 2030: Triển vọng nghề cá và nuôi trồng thủy sản", sự hợp tác giữa Ngân hàng Thế giới, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) và Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế (IFPRI), được công bố. Báo cáo nhấn mạnh mức độ thương mại thủy sản toàn cầu có xu hướng chảy mạnh từ các nước đang phát triển sang các nước phát triển.

Hình: Theo FAO, sản lượng nuôi trồng thuỷ sản tăng gần 40% vào năm 2030 (Ảnh minh hoạ)

Theo FAO, hiện nay 38% tổng sản lượng cá sản xuất trên thế giới được xuất khẩu và xét về mặt giá trị, hơn 2/3 lượng thủy sản xuất khẩu của các nước đang phát triển được hướng tới các nước phát triển. Báo cáo "Cá đến năm 2030" cho thấy thị trường cá lớn và đang phát triển đến từ Trung Quốc, dự kiến sẽ chiếm 38% lượng tiêu thụ cá thực phẩm toàn cầu vào năm 2030. Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang tăng cường đầu tư vào nuôi trồng thủy sản để hỗ trợ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng này.

Châu Á - bao gồm Nam Á, Đông Nam Á, Trung Quốc và Nhật Bản - được dự đoán sẽ chiếm 70% lượng tiêu thụ cá toàn cầu vào năm 2030. Mặt khác, khu vực châu Phi cận Sahara dự kiến sẽ chứng kiến mức tiêu thụ cá bình quân đầu người giảm ở mức 1% mỗi năm từ năm 2010 đến năm 2030 nhưng do dân số tăng nhanh 2,3% trong cùng thời kỳ nên tổng lượng tiêu thụ cá của khu vực sẽ tăng 30%.

Báo cáo dự đoán rằng 62% cá thực phẩm sẽ đến từ nuôi trồng thủy sản vào năm 2030 với mức tăng trưởng nguồn cung nhanh nhất có thể đến từ cá rô phi, cá chép và cá da trơn. Sản lượng cá rô phi toàn cầu dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi từ 4,3 triệu tấn lên 7,3 triệu tấn mỗi năm từ năm 2010 đến năm 2030.

Một trong những tác giả của báo cáo cho biết: "Bản chất phát triển nhanh chóng của nuôi trồng thủy sản là điều khiến đây trở thành một lĩnh vực đặc biệt khó khăn trong việc mô hình hóa - đồng thời, thể hiện khía cạnh thú vị nhất của nó về triển vọng chuyển đổi và thay đổi công nghệ trong tương lai". Siwa Msangi của IFPRI.

Giám đốc Nông nghiệp và Dịch vụ Môi trường của Ngân hàng Thế giới, Juergen Voegele, cho biết báo cáo cung cấp thông tin có giá trị cho các nước đang phát triển quan tâm đến việc phát triển nền kinh tế thông qua sản xuất cá bền vững, mặc dù ông cảnh báo rằng cần có những chính sách được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo nguồn tài nguyên được quản lý bền vững.

Ông nói: "Cung cấp cá một cách bền vững - sản xuất nó mà không làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên hữu ích và không làm tổn hại đến môi trường nước quý giá - là một thách thức lớn". "Chúng tôi tiếp tục chứng kiến việc thu hoạch quá mức và vô trách nhiệm trong đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, dịch bệnh bùng phát cùng nhiều vấn đề khác, đã ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất. Nếu các quốc gia có thể quản lý tài nguyên đúng cách, họ sẽ được hưởng lợi từ môi trường thương mại đang thay đổi."

Nghề cá và nuôi trồng thủy sản là nguồn việc làm, thực phẩm bổ dưỡng và cơ hội kinh tế quan trọng, đặc biệt đối với các cộng đồng ngư dân quy mô nhỏ. Tuy nhiên, các mối đe dọa từ sự bùng phát dịch bệnh quy mô lớn trong nuôi trồng thủy sản và các tác động liên quan đến biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi đáng kể điều này.

Árni M. Mathiesen, Trợ lý Tổng Giám đốc Cục Thủy sản và Nuôi trồng thủy sản của FAO, nhấn mạnh rằng việc khai thác tiềm năng nuôi trồng thủy sản có thể mang lại lợi ích tích cực và lâu dài.

Ông nói: "Với dân số thế giới được dự đoán sẽ tăng lên 9 tỷ người vào năm 2050 - đặc biệt ở những khu vực có tỷ lệ mất an ninh lương thực cao - nuôi trồng thủy sản, nếu được phát triển và thực hành có trách nhiệm, có thể đóng góp đáng kể cho an ninh lương thực và tăng trưởng kinh tế toàn cầu".

Quốc Trình