Nguyên sinh bào là một nhóm sinh vật có kích thước hiển vi. Chúng không có hình dạng cố định và thường mang nhiều kiểu dáng khác nhau như hình cầu, hình thoi,… Đặc điểm này cho phép nguyên sinh vật tồn tại trong nhiều môi trường khác nhau. Môi trường sống của chúng có thể là nước ngọt, nước mặn, đất và thậm chí trong cơ thể của các sinh vật khác.
Nhóm các sinh vật đa dạng này có những đặc điểm chung giống nhau. Những đặc điểm này cho thấy sự phong phú và khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của chúng. Bên cạnh đó, chính nhờ những điểm chung này mà các nguyên sinh bào mới có thể tồn tại và sinh sống trong môi trường khắc nghiệt.
Bệnh truyền nhiễm do nguyên sinh bào từ động vật lây sang người
1. Bệnh Trypanosoma
Nguyên nhân: do Trypanosoma brucei
Động vật chủ: Linh dương, gia súc, lạc đà và ngựa
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: sốt mãn tính và không liên tục, đau đầu, ngứa, hạch to, gan lách to và rối loạn giấc ngủ.
2. Bệnh Leishmaniasis
Nguyên nhân: do Leishmania infantum
Động vật chủ: Mèo, chó, ngựa và dơi
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Tổn thương da, gan lách to và suy mòn
3. Bệnh ngủ Châu Phi
Nguyên nhân: do Trypanosoma brucei
Động vật chủ: Linh dương, gia súc, lạc đà và ngựa
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt cao, nhức đầu, buồn nôn, nôn và hình thành mảng ban đỏ.

Hình: Chu trình gây bệnh của ngủ Châu Phi do Trypanposoma (Ảnh internet)

4. Bệnh Chagas
Nguyên nhân: do Trypanosoma cruzi
Động vật chủ: Lợn và mèo nhà, các loài động vật hoang dã chứa thú có túi, tatu, gấu trúc và chuột gỗ
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: viêm cơ tim nặng, viêm não màng não, sưng hoặc đỏ da, sốt, sưng hạch bạch huyết, đau đầu hoặc đau nhức cơ thể, mệt mỏi, buồn nôn, nôn và tiêu chảy
5. Bệnh giardia
Nguyên nhân: do Giardia lamblia
Động vật chủ: Chó, mèo, động vật nhai lại và lợn
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, khó chịu, buồn nôn và chán ăn
6. Bệnh Toxoplasma
Nguyên nhân: do Toxoplasma gondii
Động vật chủ: Lợn, cừu, dê, gia cầm và thỏ
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sưng hạch bạch huyết, sốt, khó chịu, đổ mồ hôi đêm, đau cơ, đau họng và phát ban dạng sẩn.
7. Bệnh Balantida
Nguyên nhân: do Balantidium coli
Động vật chủ: Động vật nhai lại, lợn, chuột lang và chuột
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Tiêu chảy mãn tính, thỉnh thoảng bị kiết lỵ, buồn nôn, hôi miệng, viêm đại tràng, đau bụng, sụt cân và loét ruột sâu.
Bệnh truyền nhiễm do Rickettsia từ động vật lây sang người
8. Sốt Q
Nguyên nhân: do Coxiella burnetti
Động vật chủ: Gia súc, cừu, dê, chó, mèo, gà và động vật hoang dã
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt và phát ban trên da
9. Bệnh sốt phát ban dịch tễ
Nguyên nhân: do Rickettsia prowazekii
Động vật chủ: Chó, cừu, dê con, bê, lừa và lạc đà non
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt cao, nhức đầu, khó chịu, đau cơ, đau khớp, phát ban, biểu hiện thần kinh trung ương, xuất huyết dưới da và ho.
10. Sốt màng não miền núi
Nguyên nhân: do Rickettsia rickettsii
Động vật chủ: Động vật gặm nhấm và chó
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt, nhức đầu, phát ban, khó chịu, đau cơ, chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng và sợ ánh sáng
11. Sốt phát ban do ve Queensland
Nguyên nhân: do Rickettsia Úc
Động vật chủ: Chuột túi, động vật gặm nhấm, gia súc, wombat và động vật đồng hành
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt nhẹ, phát ban dạng dát, sẩn hoặc dạng dát-sẩn, rét run, đau cơ, đau khớp, suy thận cấp, đau đầu và nổi hạch bạch huyết
12. Sốt phát ban bụi rậm
Nguyên nhân: do Orientia tsutsugamushi
Động vật chủ: Động vật gặm nhấm
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Sốt, phát ban, đau cơ, hạch to lan tỏa, hoại tử, ho và nhức đầu, tiêu chảy
Bệnh do các tác nhân gây bệnh không phải virus vô bào gây ra
13. Bệnh bò điên, còn được gọi là BSE (Bệnh não xốp ở bò). Ở người được gọi là bệnh Creutzfeldt–Jakob (CJD)
Nguyên nhân: do Protein Prion
Động vật chủ: Gia súc, cừu, dê, chồn, hươu và nai sừng tấm
Các triệu chính chính, hệ thống hoặc cơ quan liên quan: Rối loạn vận động, cử động giật cục, co giật, mất trí nhớ, mất trí nhớ và thay đổi tính cách.

Trường Giang