Danh Mục
ban Biên tập
Video Tư Liệu kỹ Thuật
Thông Tin Thời Tiết
Thống Kê Truy Cập
Kỹ Thuật KNKN
Email Những yếu tố chính ảnh hưởng đến FCR trong nuôi tôm
Một trong những yếu tố quan trọng nhất là chất lượng thức ăn. Tôm cần chế độ ăn chất lượng cao để phát triển và sinh trưởng, vì vậy điều quan trọng là phải chọn loại thức ăn đáp ứng nhu cầu của chúng. Một yếu tố quan trọng khác là mật độ thả. Nếu thả tôm quá dày, chúng sẽ cạnh tranh thức ăn và có thể không được ăn đủ, dẫn đến tăng trưởng kém và FCR thấp hơn. Mật độ thả là số lượng tôm trên một đơn vị diện tích đáy ao.
Nó thay đổi tùy theo loài tôm và kích thước của tôm. Ví dụ đối với tôm sú (Penaeus monodon) mật độ từ 10 đến 40 con tôm/m2 đối với tôm nhỏ (< 1 gram) và 2 - 10 con tôm/m2 đối với tôm trưởng thành lớn (> 30 gram).
Yếu tố then chốt thứ ba là chất lượng nước. Chất lượng nước kém có thể dẫn đến mức oxy thấp, có thể gây stress cho tôm và khiến chúng ăn ít hơn. Yếu tố then chốt thứ tư là nhiệt độ. Tôm là loài động vật máu lạnh và quá trình trao đổi chất của chúng chậm lại ở nhiệt độ thấp hơn. Điều này có nghĩa là chúng cần ít thức ăn hơn và FCR của chúng được cải thiện. Cuối cùng, yếu tố then chốt thứ năm là bệnh tật. Bệnh tật có thể gây căng thẳng cho tôm và khiến chúng ăn ít hơn, dẫn đến FCR thấp hơn.
Một số yếu tố khác như:
Nhiệt độ: Ở vùng khí hậu nhiệt đới, tôm có thể được nuôi quanh năm. Tuy nhiên, FCR bị ảnh hưởng đáng kể bởi nhiệt độ nước. Nhiệt độ tối ưu cho sự phát triển của tôm là 27-28°C. Trên nhiệt độ này, tăng trọng và lượng thức ăn tiêu thụ giảm và tăng quá trình trao đổi chất và hô hấp. Kết quả là giảm FCR.
Hình: Khi nhiệt độ cao tôm khuynh hướng ăn nhiều hơn (Ảnh Internet)
Độ mặn: Ảnh hưởng của độ mặn đến FCR vẫn còn gây tranh cãi. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tôm nuôi trong nước có độ mặn thấp (<10 ppt) có FCR tốt hơn tôm nuôi trong nước có độ mặn cao (>15 ppt), trong khi các nghiên cứu khác cho thấy không có sự khác biệt giữa hai mức độ mặn này.
Oxy: Oxy đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và tăng trưởng của tôm. Thiếu oxy có thể dẫn đến giảm lượng thức ăn hấp thụ và tăng quá trình trao đổi chất, dẫn đến giảm FCR.
Các kỹ thuật để đạt được FCR tốt
Chọn đúng loài tôm
Không phải tất cả tôm đều như nhau về tỷ lệ chuyển đổi thức ăn. Một số loài hiệu quả hơn những loài khác. Vì vậy, hãy nghiên cứu và chọn giống tôm có thành tích tốt về FCR. Chẳng hạn chỉ số FCR trung bình của tôm sú và tôm thẻ chân trắng lần lượt là 1,3-1,8 và 1,0-1,4.
Sử dụng nguồn cấp dữ liệu chất lượng
Hãy đảm bảo sử dụng thức ăn chất lượng cao dành riêng cho tôm. Điều này sẽ đảm bảo tôm của bạn nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết và giảm thiểu lãng phí.
Tối ưu mật độ thả giống
Mật độ thả giống là một trong những yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến FCR. Nếu ao của bạn quá đông, tôm sẽ phải cạnh tranh thức ăn, dẫn đến FCR kém hơn. Mặt khác, nếu ao của bạn thả giống quá thưa, sẽ có ít chất thải và thức ăn thừa hơn, nhưng từng con tôm sẽ phát triển chậm hơn do thiếu sự cạnh tranh, dẫn đến FCR kém hơn. Tìm môi trường lý tưởng để tôm của bạn có đủ không gian để phát triển nhưng không quá phân tán đến mức không có đủ thức ăn.
Giữ cho ao sạch
Ao nuôi sạch là điều cần thiết để có chất lượng nước tốt và tốc độ tăng trưởng khỏe mạnh của tôm – cả hai đều ảnh hưởng đến FCR.
Điều chỉnh lượng thức ăn của tôm khi xảy ra biến động môi trường
| TT | Hiện tượng xảy ra | Điều chỉnh thức ăn so với lượng cho ăn hàng ngày (%) |
|---|---|---|
| 1 | Cho ăn gặp mưa | Đang cho ăn gặp mưa nên cắt cữ cho ăn, có thể cắt cữ thức ăn hay cho ăn khoảng 30%. Ưu tiên chạy quạt và oxy đáy nhiều, bổ sung thêm khoáng hay Vôi Canxi, Mg, K |
| 2 | Màu nước tảo đậm đặc | Nên giảm thức ăn 50% trong ngày, buổi sáng cho ăn 70 % lượng thức ăn trong ngày, sau 12 giờ tôm sẽ giảm ăn cho ăn 30% lượng còn lại, cắt tảo vào buổi tối (2h sáng sử dụng vôi CaO + Emzyme plus + vi sinh) |
| 3 | Tôm lột xác nhiều | Tôm lột xác nhiều cho ăn khi nồng độ oxy trong ao lên cao, sau 8h sáng tôm sẽ ăn mạnh. có thể cho ăn đủ lượng 100% thức ăn tuy nhiên phải quan sát thường xuyên tôm. Cần tăng cường oxy đáy, mở quạt hết công suất. |
| 4 | Tôm đang lột xác | Cho ăn 70% - 100% Cần tăng cường oxy đáy. |
| 5 | Trời có gió nhiều | Cho ăn bình thường. |
| 6 | Tảo tàn | Khi tảo tàn cho ăn khoảng 80% lượng thức ăn, ưu tiên chạy quạt nhiều. Tăng cường siphong nhiều lần/ngày để hút được xác tảo sớm ra khỏi ao. Tăng cường sử dụng men vi sinh và Emzym plus để phân hủy xác tảo. |
| 7 | Thay nước ít (môi trường ít biến động) | Mùa mưa môi trường ao biến động nhiều (độ mặn, pH, kiềm, nhiệt độ...), thay nước ít lại khoảng 5% cấp bù lượng nước xiphong. Ưu tiên sử dụng men vi sinh và emzyme cho ăn khoảng 70%. |
| 8 | Môi trường biến động nhiều | Thay nước nhiều nếu không thấy tôm lột xác nhiều, cho ăn 100% lượng thức ăn. |
| 9 | Dùng hóa chất xử lý nước ao | Sử dụng hóa chất sát khuẩn ao, nên cắt thức ăn 1 ngày. |
| 10 | Tôm nổi đầu vào buổi sáng | Nên cắt thức ăn 1 ngày, ưu tiên chạy quạt và oxy đáy. Kiểm tra các thông số môi trường (Oxy hòa tan, khí độc NH3/NH4 +, Fe...) để điều chỉnh về các chỉ số bình thường.. |
| 11 | H2S, NH3, NO2 tăng | Cho ăn 70-80% cho đến khi khí độc giảm, kết hợp giải pháp xử lý khí độc. |
| 12 | Thời tiết thay đổi | Thời tiết thay đổi nên theo dõi tôm liên tục và thường xuyên. Không tăng thức ăn các ngày tiếp theo đến khi ổn định. |
Tỷ lệ FCR lý tưởng trong nuôi tôm là bao nhiêu?
FCR lý tưởng luôn tạo ra tôm khỏe mạnh, tốc độ tăng trưởng mô hình và điều kiện đáy ao sạch. Tuy nhiên, chỉ có chất lượng thức ăn cao mới có thể đạt được FCR khoảng 1,2. Có nhiều phương pháp khác nhau được sử dụng để đạt được tỷ lệ này, nhưng điều quan trọng là đảm bảo rằng tôm của bạn có thể tiếp cận chế độ ăn chất lượng cao và nhiều nước sạch.
Mạnh Cường